Ksiądz Bernard Sychta

Ksiądz Bernard Sychta to jeden z najwybitniejszych Kaszubów w historii. Był naukowcem, pisarzem, leksykografem i artystą. Skromnym kapłanem i tytanem pracy. Dziełem jego życia jest siedmiotomowy Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, do dziś pozostający niezastąpioną skarbnicą wiedzy o języku kaszubskim, a także o samych Kaszubach, ich wartościach i zwyczajach.

Ksiądz Bernard Sychta urodził się w 1907 r w położonym 3 kilometry od Sierakowic Puzdrowie. Był siódmym dzieckiem w rodzinie Jana Sychty i Anny Karszny. Edukację zaczął w rodzinnej wsi, a potem kontynuował w Gdańsku i Wejherowie. Po skończeniu 21 roku życia wstąpił do seminarium duchownego w Pelplinie. 5 lat później otrzymał święcenia kapłańskie. To właśnie tu, w Sierakowicach w kościele świętego Marcina odprawił mszę prymicyjną.

Przed wojną oraz krótko po pracował jako kapelan w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kocborowie, na przedmieściach Starogardu Gdańskiego. Wtedy napisał kilka kaszubskich sztuk teatralnych, w tym najsłynniejszą Hanka sę żeni (Hanka się żeni). Cały nakład jego sztuki Budzta spiącëch (Budźcie śpiących) spalili Niemcy we wrześniu 1939 roku. Podczas drugiej wojny światowej, poszukiwany ukrywał się przed hitlerowcami. W 1947 roku został proboszczem parafii katedralnej w Pelplinie. Wykładał też psychiatrię duszpasterską i psychopatologię w tamtejszym seminarium. Przez te wszystkie lata ksiądz Bernard Sychta cierpliwie zbierał materiały do słownika gwar kaszubskich. Jako kapłan odwiedzał parafie i rozmawiając z ludźmi gromadził nowe słowa. Wzbudzał zaufanie u Kaszubów bo sam po kaszubsku mówił. Niektóre wyrazy wierni zdradzali mu dopiero na spowiedzi, pewni dyskrecji. W ten sposób ksiądz Sychta stworzył monumentalne dzieło, zebrał 61 tysięcy słów, 8 tysięcy frazeologizmów i 4 tysiące przysłów. W jego słowniku znajdziemy zarówno fachowe określenia związane z rolnictwem jak i język dzieci czy zakochanych. Kolejne tomy słownika ukazały się w ciągu 9 lat od 1967 roku. Do dziś nie ma lepszego źródła kaszubszczyzny. Ksiądz Sychta zebrał również materiał do 3-tomowego słownika kociewskiego. Nie doczekał jednak wydania jego ostatniego tomu. Zmarł 25 listopada 1982 r. w Gdańsku. Został pochowany w Pelplinie.

Ksiądz Bernard Sychta nieliczne wolne chwile spędzał malując obrazy. Dla przyjaciół tworzył karykatury. Lubił spacerować. Wszyscy, którzy znali go osobiście, podkreślali jego niezwykłą pracowitość i skromność. Był człowiekiem bardzo tolerancyjnym. Potrafił porozumieć się z każdym, choć niekoniecznie musiał się z nim zgadzać. Podejmował w życiu śmiałe decyzje, nieraz wbrew opinii własnego środowiska, świadczące o jego wielkiej osobowości jako człowieka, kapłana i uczonego.

Ksiądz Bernard Sychta mp3 – wersja polska
Ksiądz Bernard Sychta mp3 – wersja kaszubska

Priest Bernard Sychta was one of the greatest Kashubians in history. He was a scientist, writer, lexicographer and artist. He was a humble priest and a prodigious worker. His life work is a 7-volume kashubians dictionary buzz on the background of folk culture, which still remains an irreplaceable repository of knowledge about the Kashubian language, Kashubians themselves, along with their values and customs.

Priest Bernard Sychta was born in 1907, in Puzdrowo, which is located three kilometers from Sierakowice. He was the seventh child in the family of Jan Sychta and Anna Karszna. He started his education in a neighbouring village, and then continued it in Gdansk and Wejherowo. After reaching the age of 21 he entered the seminary in Pelplin. Five years later he was ordained and became a priest. It was in Sierakowice, in the church of Sant Martin, where he celebrated his first mass.

Before the war, and shortly after, he worked as a chaplain at the Hospital for Mental Diseases in Kocborowo, in a suburb of Starogard Gdański. At the time he wrote several Kashubian theatre plays, including his most famous, Hanka sę żeni (Hanka’s Wedding). The entire effort of his art Budzta spiącëch (Wake up the sleepings) was burned by Germans in September 1939. Throughout World War II, he was a wanted man and was in hiding from the Nazis. In 1947, he became a parson at the cathedral in Pelplin. He also lectured pastoral psychiatry and psychopathology at the local seminary. Over the following years, Sychta patiently researched a dictionary of Kashubian dialects. As a priest it was part of his work to visit parishes and talk to people. While doing so he collected new words. He was able to gain the trust of Kashubians only because he understood their language. Assured of his discretion, the faithfuls only revealed some words during the confession. So, Sychta created a monumental work, collecting 61,000 words, 8,000 idioms and 4000 proverbs. In his dictionary we can find both professional terms related to agriculture and the language of children or lovers. The subsequent volumes of the dictionary were published over nine years from 1967. To this day there is no better source of the Kashubian language. Sychta also gathered material for a three-volume dictionary of Kociewie. However, he wasn’t able to witness the publication of the third volume. He died on 25. November 1982. in Gdansk. He was buried in Pelplin.

During his few moments of free time Sychta painted. He also created caricatures for his friends. He liked walking. Everyone who knew the priest personally emphasized his extraordinary diligence and modesty. He was also very tolerant. He was able to communicate with everyone, even with those he didn’t agree with. He took bold decisions in life, sometimes against the advice of his peers, which went some way to proving his great personality as a man, priest and scholar.

Ksiądz Bernard Sychta mp3 – English

Priester Bernard Sychta ist einer der größten Kaschuben in der Geschichte. Er war Wissenschaftler, Schriftsteller, Lexikograf und Künstler. Kurz: ein Arbeitstier. Sein Lebenswerk ist ein sieben Kapitel umfassendes kaschubisches Dialekt-Wörterbuch. Damit hat der Geistliche eine bis heute unvergleichliche Sammlung von Wissen über die Kaschuben, ihre Sprache, Werte und Bräuche zusammengetragen.

Priester Bernard Sychta wurde 1907 in dem drei Kilometer von Sierakowice entferten Ort Puzdrowie geboren. Er war das siebte Kind von Jan Sychta und Anna Karszny. Seine Ausbildung begann er in seinem Heimatdorf und setzte sie in Gdańsk sowie Wejherowo fort. Mit 21 Jahren trat Bernard Sychta in das Priesterseminar von Pelplin ein. Fünf Jahre später wurde er zum Priester geweiht. Genau hier, in Sierakowice in der Kirche des Heiligen Martin, feierte der junge Geistliche seine erste Heilige Messe. Kurz vor Beginn des Zweiten Weltkriegs begann Bernard Sychta als Kaplan in der Klinik für psychische Erkrankungen in Kocborów, einem Vorort von Starogard Gdanski, zu arbeiten. Damals schrieb er mehrere kaschubische Theaterstücke, darunter die berühmteste „Hanka sę żeni“, auf Deutsch „Hanka heiratet sich“. Wie viele andere Kulturgüter, wurde auch die gesamte Auflage von Bernard Sychtas Werk „Budzta spiącëch“, auf Deutsch „Wache die Schlafenden auf“, von den Nazis im September 1939 verbrannt. Während der deutschen Besatzung stand der Geistliche ebenso auf den Fahndunglisten, so dass er sich verstecken musste. Nachdem das Land befreit worden war, nahm Bernard Sychta zunächst seine Tätigkeit als Klinikkaplan wieder auf und im Jahr 1947 wurde er Pfarrer an der Kathedrale zu Pelplin. Er lehrte überdies Pastoralpsychiatrie und Psychopathologie am lokalen Priesterseminar.

Parallel dazu sammelte Vater Bernard Sychta im Laufe der Jahre Material für das kaschubische Dialekt-Wörterbuch. Dabei half ihm seine Arbeitr als Priester, denn er besuchte Pfarreien, konnte viele Gespräche mit den Menschen vor Ort führen. Dabei konnte Bernard Sychta ihr Vertrauen gewinnen, sprach er doch selbst Kauschubisch. Übrigens erfuhr er einige Wörter erst bei der Beichte der Gläubigen – natürlich unter dem Siegel der Verschwiegenheit. Herausgekommen ist ein monumentales Werk: Vater Bernard Sychta hat 61.000 Wörter, 8000 Redewendungen und 4000 Sprichwörter gesammelt. In seinem Wörterbuch finden wir sowohl professionelle Begriffe aus der Landwirtschaft als auch die Redewendungen von Kindern oder Liebenden. Der letzte Band dieser Enziklopädie erschien im Jahr 1967, doch bis zum heutigen Tag gibt es keine bessere Quelle des Kaschubischen. Priester Sychta hat außerdem Material für das dreibändige Wörterbuch Kociewie gesammelt. Doch zur Veröffentlichung des dritten Bandes kam es nicht mehr: Bernard Sychta starb am 25. November 1982 in Danzig und wurde in Pelplin beerdigt.

Seine wenige freie Zeit verbrachte Priester Bernard Sychta mit dem Malen von Bildern und Karikaturen für Freunde. Und er liebte Spaziergänge. Alle, die ihn persönlich kannten, unterstrichen seinen außerordentlichen Fleiß und seine Bescheidenheit. Ebenso war Vater Bernard Sychta sehr tolerant. Er war in der Lage, mit jedem zu sprechen – auch dann, wenn er nicht unbedingt mit ihm einer Meinung war. Und nicht zuletzt war Bernard Sychta für mutige Lebensentscheidungen bekannt, oftmals gegen den Rat seiner Umgebung, was für seine Größe als Mensch, Priester und Gelehrter spricht.

Ksiądz Bernard Sychta mp3 – Deustch